به گزارش مشرق، محمد اشرفغنی رئیسجمهور افغانستان پس از حمله گسترده طالبان به اداره امنیت ملی این کشور در روز سهشنبه هفته گذشته در برابر نمایندگان شورای ملی کشورش حاضر شد و به عبارتی سیاست جدید خود در برابر گروه طالبان را اعلام داشت.
رئیسجمهور افغانستان در این سخنرانی گفت: طالبان واقعی در مدارس درس میخوانند و کسانی که دست به کشتار مردم میزنند نباید خود را طالبان معرفی کنند.
غنی با اشاره به روند صلح افغانستان گفت: پیش از این در رابطه با دستیابی به صلح از روشهای غیرجنگی اتمام حجت کردیم.
وی در ادامه افزود: القاعده، داعش، شبکه حقانی و «بخشی از طالبان» دشمنان افغانستان هستند که باید با آنها مبارزه کرد.
به نظر برخی کارشناسان سخنان امروز اشرفغنی پرده از سیاستی جدید در برابر طالبان برمیداشت زیرا پیش از این کرزی طالبان را برادران ناراضی و خود وی در اوایل حکومتش آنها مخالفان سیاسی خوانده بود و اکنون وی فقط به بخشی از طالبان اشاره دارد. اما سوال اینجاست که منظور غنی از به کاربردن این عبارت یعنی «بخشی از طالبان» چیست؟
تلاش تیم غنی برای انشعاب در طالبان
کارشناسان و آگاهان مسائل طالبان در افغانستان سخنان امروز غنی را سیاست اعلامی تیم وی در تلاش برای انشعاب در گروه طالبان افغانستان پس از افشای خبر مرگ ملا محمد عمر میدانند.
آنها بر این باورند که مشاوران امنیتی غنی که با برخی سفارتخانههای خارجی از جمله سفارتخانههای کشورهای اروپایی ارتباط نزدیک دارند به این نتیجه رسیدند که پس از مرگ ملا عمر بهترین زمان برای طرح مسأله انشعاب دون گروهی طالبان افغانستان است تا از این طریق بتوانند این گروه را با مشکلات عدیده مواجه سازند.
«یاسر امین» کارشناس مسائل افغانستان در این رابطه میگوید: برخی مشاوران غنی به سراغ افراد اخراج شده از بدنه طالبان در زمان ملا عمر رفتند تا از این طریق بتوانند گروهی جدید شکل دهند. ملا منصور دادالله و ملا عبدالمنان نیازی از جمله این افراد بودند که هر یک به دلایل مختلف از جمله فساد مالی از گروه طالبان طرد شده بودند.
وی ادامه میدهد: این افراد هم که دنبال جایگاهی برای خود میگشتند فرصت را مغتنم شمرده و وارد این عرصه شدند.
امین معتقد است که گروه انشعابی در حالی که بسیار کوچک است اما پشتوانه تبلیغاتی عظیمی را پشت سر خود میبیند.
این کارشناس مسائل افغانستان با اشاره به چگونگی اعلام موجودیت گروه انشعابی طالبان به رهبری ملا رسول در ولایت فراه میگوید: شاهد آن بودیم که افرادی با عنوان شاخهای از طالبان جمعی را در ولایت فراه جمع کرده و اعلام موجودیت میکنند حال آنکه دوربین شبکههای خبری از جمله بیبیسی در صحنه حضور دارد. از ماهها قبل هم افرادی مانند منصور دادالله و منان نیازی مواضع خود را در گفتوگو با بیبیسی بیان میکنند و پس از آن هم این شبکه خبری ارتباط نزدیک و تنگاتنگی با گروه ملا رسول برقرار میکند که اینها نشان دهنده حمایت همهجانبه تبلیغاتی از این گروه بود.
واکنش ملا اختر به ایجاد گروه انشعابی
ملا اختر منصور که حالا به تازگی رهبری گروه طالبان پس از ملا عمر را به عهده گرفته بود با تمام توان در برابر گروه انشعابی تازه ایجاد شده قد علم کرد.
وی ابتدا نیروهایش را به زابل فرستاد و توانست ملا منصور دادالله را که اتکای نظامی گروه انشعابی بود در همان ولایت بکشد و سپس راهی مناطق غربی افغانستان از جمله فراه وهرات شد.
در هرات و فراه نیز درگیریهایی میان دو طرف درگرفت که در نهایت ملا ننگیالی که پرچم حمایت از ملا رسول را برداشته بود از افراد ملا اختر به رهبری ملا صمد شکست خورد و به دولت افغانستان پناهنده شد.
پناهندگی ملا ننگیالی به دولت افغانستان کارشناسان را بیشتر بر این مسأله واقف میکرد که گروه انشعابی طالبان به رهبری ملا رسول از حمایت دولت افغانستان برخوردار است.
روند صلح و پاسخ منفی ملا اختر به حکومت وحدت ملی
پس از گذشت ماهها از به وجود آمدن گروه انشعابی طالبان و بینتیجه بودن حضور آنها در کاهش قدرت افراد ملا اختر دولت افغانستان بار دیگر تلاش کرد تا از طریق مذاکرات صلح گروه طالبان به رهبری ملا اختر منصور را وادار به صلح کند.
نشستهای چهارجانبه میان آمریکا، چین، افغانستان و پاکستان برگزار شد و تمام طرفها خود را برای مذاکره مستقیم دولت کابل و طالبان آماده میکردند که گروه طالبان بار دیگر با تکرار شرایط خود از جمله خروج کامل نیروهای خارجی به میز مذاکرات صلح پشت کردند.
حملات اخیر در کابل و سایر نقاط افغانستان از جمله حمله سهشنبه هفته گذشته به مقر اداره امنیت ملی افغانستان نشان داد که ملا اختر منصور همچنان بر شرایط خود پافشاری میکند و خواهان صلح با دولت در شرایط کنونی نیست.
از سوی دیگر مقامات شورای عالی صلح برای اینکه از معرکه عقب نمانند عنوان میکنند که با افراد ملا رسول رهبر شاخه انشعابی طالبان وارد گفتوگو شده و به احتمال فراوان با آنها به نتیجه خواهند رسید.
کارشناسان مسائل افغانستان میگویند آنچه مسلم است این است که صلح با حزب اسلامی حکمتیار و گروه انشعابی طالبان در واقع نوعی تبلیغات است زیرا این دو گروه از توانایی زیاد برای ایجاد صلح و پایان جنگ برخوردار نیستند.
اکنون به نظر میرسد اشرفغنی که از صلح با ملا اختر منصور ناامید شده است با پیش کشیدن عبارت «بخشی از طالبان» به دنبال هویتبخشی به شاخه انشعابی این گروه به رهبری ملا رسول است تا در ادامه سیاستهای تیم امنیتی خود و سفارتخانههای خارجی و با پشتوانه رسانهای که در بالا ذکر شد بتواند تا حدی افکار عمومی مردم افغانستان را با خود همراه سازد.
بحث اخبار صلح با حکمتیار را نیز برخی در همین راستا تحلیل میکنند.
با این حال آگاهان سیاسی در افغانستان میگویند از این پس حداقل در فضای رسانهای افغانستان بیشتر از حزب اسلامی حکمتیار و شاخه انشعابی طالبان به رهبری ملا رسول و روند صلح با آنها خواهیم شنید که در عمل تأثیر بسزایی در اتمام جنگ در افغانستان نخواهد داشت.
رئیسجمهور افغانستان در این سخنرانی گفت: طالبان واقعی در مدارس درس میخوانند و کسانی که دست به کشتار مردم میزنند نباید خود را طالبان معرفی کنند.
غنی با اشاره به روند صلح افغانستان گفت: پیش از این در رابطه با دستیابی به صلح از روشهای غیرجنگی اتمام حجت کردیم.
وی در ادامه افزود: القاعده، داعش، شبکه حقانی و «بخشی از طالبان» دشمنان افغانستان هستند که باید با آنها مبارزه کرد.
به نظر برخی کارشناسان سخنان امروز اشرفغنی پرده از سیاستی جدید در برابر طالبان برمیداشت زیرا پیش از این کرزی طالبان را برادران ناراضی و خود وی در اوایل حکومتش آنها مخالفان سیاسی خوانده بود و اکنون وی فقط به بخشی از طالبان اشاره دارد. اما سوال اینجاست که منظور غنی از به کاربردن این عبارت یعنی «بخشی از طالبان» چیست؟
تلاش تیم غنی برای انشعاب در طالبان
کارشناسان و آگاهان مسائل طالبان در افغانستان سخنان امروز غنی را سیاست اعلامی تیم وی در تلاش برای انشعاب در گروه طالبان افغانستان پس از افشای خبر مرگ ملا محمد عمر میدانند.
آنها بر این باورند که مشاوران امنیتی غنی که با برخی سفارتخانههای خارجی از جمله سفارتخانههای کشورهای اروپایی ارتباط نزدیک دارند به این نتیجه رسیدند که پس از مرگ ملا عمر بهترین زمان برای طرح مسأله انشعاب دون گروهی طالبان افغانستان است تا از این طریق بتوانند این گروه را با مشکلات عدیده مواجه سازند.
«یاسر امین» کارشناس مسائل افغانستان در این رابطه میگوید: برخی مشاوران غنی به سراغ افراد اخراج شده از بدنه طالبان در زمان ملا عمر رفتند تا از این طریق بتوانند گروهی جدید شکل دهند. ملا منصور دادالله و ملا عبدالمنان نیازی از جمله این افراد بودند که هر یک به دلایل مختلف از جمله فساد مالی از گروه طالبان طرد شده بودند.
وی ادامه میدهد: این افراد هم که دنبال جایگاهی برای خود میگشتند فرصت را مغتنم شمرده و وارد این عرصه شدند.
امین معتقد است که گروه انشعابی در حالی که بسیار کوچک است اما پشتوانه تبلیغاتی عظیمی را پشت سر خود میبیند.
این کارشناس مسائل افغانستان با اشاره به چگونگی اعلام موجودیت گروه انشعابی طالبان به رهبری ملا رسول در ولایت فراه میگوید: شاهد آن بودیم که افرادی با عنوان شاخهای از طالبان جمعی را در ولایت فراه جمع کرده و اعلام موجودیت میکنند حال آنکه دوربین شبکههای خبری از جمله بیبیسی در صحنه حضور دارد. از ماهها قبل هم افرادی مانند منصور دادالله و منان نیازی مواضع خود را در گفتوگو با بیبیسی بیان میکنند و پس از آن هم این شبکه خبری ارتباط نزدیک و تنگاتنگی با گروه ملا رسول برقرار میکند که اینها نشان دهنده حمایت همهجانبه تبلیغاتی از این گروه بود.
واکنش ملا اختر به ایجاد گروه انشعابی
ملا اختر منصور که حالا به تازگی رهبری گروه طالبان پس از ملا عمر را به عهده گرفته بود با تمام توان در برابر گروه انشعابی تازه ایجاد شده قد علم کرد.
وی ابتدا نیروهایش را به زابل فرستاد و توانست ملا منصور دادالله را که اتکای نظامی گروه انشعابی بود در همان ولایت بکشد و سپس راهی مناطق غربی افغانستان از جمله فراه وهرات شد.
در هرات و فراه نیز درگیریهایی میان دو طرف درگرفت که در نهایت ملا ننگیالی که پرچم حمایت از ملا رسول را برداشته بود از افراد ملا اختر به رهبری ملا صمد شکست خورد و به دولت افغانستان پناهنده شد.
پناهندگی ملا ننگیالی به دولت افغانستان کارشناسان را بیشتر بر این مسأله واقف میکرد که گروه انشعابی طالبان به رهبری ملا رسول از حمایت دولت افغانستان برخوردار است.
روند صلح و پاسخ منفی ملا اختر به حکومت وحدت ملی
پس از گذشت ماهها از به وجود آمدن گروه انشعابی طالبان و بینتیجه بودن حضور آنها در کاهش قدرت افراد ملا اختر دولت افغانستان بار دیگر تلاش کرد تا از طریق مذاکرات صلح گروه طالبان به رهبری ملا اختر منصور را وادار به صلح کند.
نشستهای چهارجانبه میان آمریکا، چین، افغانستان و پاکستان برگزار شد و تمام طرفها خود را برای مذاکره مستقیم دولت کابل و طالبان آماده میکردند که گروه طالبان بار دیگر با تکرار شرایط خود از جمله خروج کامل نیروهای خارجی به میز مذاکرات صلح پشت کردند.
حملات اخیر در کابل و سایر نقاط افغانستان از جمله حمله سهشنبه هفته گذشته به مقر اداره امنیت ملی افغانستان نشان داد که ملا اختر منصور همچنان بر شرایط خود پافشاری میکند و خواهان صلح با دولت در شرایط کنونی نیست.
از سوی دیگر مقامات شورای عالی صلح برای اینکه از معرکه عقب نمانند عنوان میکنند که با افراد ملا رسول رهبر شاخه انشعابی طالبان وارد گفتوگو شده و به احتمال فراوان با آنها به نتیجه خواهند رسید.
کارشناسان مسائل افغانستان میگویند آنچه مسلم است این است که صلح با حزب اسلامی حکمتیار و گروه انشعابی طالبان در واقع نوعی تبلیغات است زیرا این دو گروه از توانایی زیاد برای ایجاد صلح و پایان جنگ برخوردار نیستند.
اکنون به نظر میرسد اشرفغنی که از صلح با ملا اختر منصور ناامید شده است با پیش کشیدن عبارت «بخشی از طالبان» به دنبال هویتبخشی به شاخه انشعابی این گروه به رهبری ملا رسول است تا در ادامه سیاستهای تیم امنیتی خود و سفارتخانههای خارجی و با پشتوانه رسانهای که در بالا ذکر شد بتواند تا حدی افکار عمومی مردم افغانستان را با خود همراه سازد.
بحث اخبار صلح با حکمتیار را نیز برخی در همین راستا تحلیل میکنند.
با این حال آگاهان سیاسی در افغانستان میگویند از این پس حداقل در فضای رسانهای افغانستان بیشتر از حزب اسلامی حکمتیار و شاخه انشعابی طالبان به رهبری ملا رسول و روند صلح با آنها خواهیم شنید که در عمل تأثیر بسزایی در اتمام جنگ در افغانستان نخواهد داشت.